وب اپلیکیشن چیست؟ و چه تفاوتی با اپلیکیشن و وب سایت دارد؟
وب اپلیکیشن تقریبا شبیه به اپلیکیشن موبایل است با این تفاوت که ورود به آن نه از طریق آیکون اپلیکیشن، که از طریق یک لینک و مرورگر تلفن همراه یا رایانه امکانپذیر است. در واقع در نگاه اول وقتی کاربر روی لینک کلیک کرده و وارد وب اپلیکیشن می شود، خیلی تفاوتی بین آن و یک اپلیکیشن عادی نمیبیند. اما تفاوت بین اصطلاحات “وب سایت” و “وب اپلیکیشن” تا حدودی مبهم است و تشخیص تفاوتشان دشوار می باشد. اگر چه این تمایز برای کاربر نهایی اهمیت چندانی ندارد اما اگر قصد راهاندازی یک پروژه تحت وب را دارید، درک این تفاوت برای انتخاب بهترین روش توسعه بسیار کارآمد خواهد بود.
بیشتر صاحبان کسب و کار، نه تنها علاقه دارند برای بیزینسشان یک وب سایت اینترنتی طراحی کنند، بلکه یک اپلیکیشن هم بسازند و آن را در اختیار کاربرانشان قرار بدهند. اما قبل از اینکه چنین تصمیمی برای برندتان بگیرید، باید به سوالات زیر پاسخ داشته باشید:
وب اپلیکیشن(pwa) چیست؟
چه تفاوتی بین اپلیکیشن یا همان اپلیکیشن اختصاصی وجود دارد؟
وب ویو دقیقا چیست؟
آیا من نیاز به اپلیکیشن موبایل دارم؟
در نهایت کدامیک از این موارد انتخاب بهتری برای کسب و کار من است؟
تا وقتی نتوانید به این سوالات جوابهای صریح و روشنی بدهید، حتی هزینه کردن یک ریال برای ساخت وب اپ (Web App) یک اشتباه بزرگ است! با توجه به این موضوع، در این مقاله سعی میکنیم به همه این سوالات پاسخ دهیم.
وب اپلیکیشن (PWA) چیست؟
وب اپلیکیشن (PWA) یا عبارت کوتاه شده Progressive Web Apps به معنی اپلیکیشن تحت وب پیش رونده است، نوع جدیدی از اپلیکیشنها هستند که در سال ۲۰۱۵ توسط گوگل معرفی شد.
در واقع، وب اپلیکیشن چیزی شبیه به اپلیکیشن موبایل است که ورود به آن نه از طریق آیکون اپلیکیشن، که از طریق یک لینک و مرورگر تلفن همراه یا رایانه امکانپذیر می باشد. اگر یک متخصص وارد صفحه وب اپلیکیشن شما شود، به راحتی فرق بین وب اپلیکیشن با اپلیکیشن را میفهمد درصورتی که فرد عادی متوجه فرق بین آنها نمی شود. اجازه دهید اینطور به شما بگویم:
وقتی شما اقدام به ساخت یک اپلیکیشن اختصاصی میکنید، باید زمان و منابع زیادی را برای این کار اختصاص بدهید. بعد از آماده شدن هم اپلیکیشن شما برای کاربران قابل دانلود و نصب کردن روی تلفن همراه خواهد بود. اما ساخت وب اپلیکیشن به اندازه اپلیکیشن اختصاصی، نیاز به زمان و تخصص و حتی زبانهای برنامه نویسی زیادی نخواهد داشت. بعد از ساختنش هم به راحتی روی یک دامنه اینترنتی، مثل یک وب سایت، بارگذاری خواهد شد تا کاربران با ورود به آدرسش آن را مشاهده کنند.
چند نمونه وب اپلیکیشن
برای ورود به وب اپ، کاربر الزاما باید روی لینک ورود به آن کلیک کند. اما بعد از اولین ورودش میتواند با اضافه کردن آیکون آن به صفحه، دقیقا مثل یک اپلیکیشن عادی روی آیکونش کلیک کرده و وارد می شود. مثل اپلیکیشن GAMIL! اما شما تصور میکنید که در یک اپلیکیشن اختصاصی به اسم GAMIL هستید. (البته چند سالی است که GAMIL اپلیکیشن اختصاصی خودش را هم منتشر کرده) یا مثلا نسخه وب واتساپ که همه میتوانند از طریق مرورگر تلفن همراه و رایانه، با وارد کردن آدرس web.whatsapp.com وارد آن شوند.
کاربرد وب اپلیکیشن
معمولا از وب اپ زمانی استفاده میشود که کسب و کار بخواهد یکسری قابلیت را در قالبی خارج از وب سایت و همینطور اپلیکیشن اختصاصی به کاربرانِ انواع سیستم عاملها، یعنی هم اندروید، هم ios و هم مک و لینوکس و… ارائه دهد.
وب سایت چیست؟
وب سایت مجموعهای از صفحات مرتبط است که با وارد کردن آدرسی اینترنتی (URL) در مرورگری مانند سافاری یا فایرفاکس و… در دسترس قرار می گیرد.
وب سایتها، از فایلهایی تشکیل شده اند که بر روی یک وب سرور قرار دارند. وقتی کاربر آدرسی را در مرورگر خود وارد میکند، مرورگر با سرور ارتباط برقرار می کند تا فایلهای مورد نیاز را دریافت کرده و به صورت تصویری نشان دهد. این فایلها معمولا شامل HTML، CSS و جاوا اسکریپت می باشند. وقتی در مورد وب سایت صحبت می شود، عموما منظور وب سایتهای استاتیک است. وب سایتهای ایستا(استاتیک) به کاربران حاضر در سایت، محتوای یکسان و تجربهای مشابه را ارائه خواهند داد و به ندرت دچا تغییر میشوند.
امروزه وب سایتهای داینامیک که تجربهای تعاملیتر را ارائه میدهند، با توجه به رفتار کاربر تغییر کرده و از کد جاوا اسکریپت بیشتری نسبت به وب سایتهای ایستا استفاده خواهند کرد. اینکه آیا وب سایتهای پویا (داینامیک) را باید به عنوان وب اپلیکیشن در نظر گرفت، محل بحث است. در واقع، ترسیم خط مشخص بین یک وب سایت و وب اپلیکیشن کار دشواری است زیرا تمایز آنها تا حد زیادی ذهنی می باشد.
در مورد بعضی وب سایتها ابهاماتی به وجود آمده است. برخی اعتقاد دارند که وب سایتهای شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک و لینکدین و وب سایتهای اشتراک ویدیو مانند یوتیوب و توییچ، به دلیل ماهیت تعاملیشان، در دسته وب سایتها قرار نخواهند گرفت و در واقع وب اپلیکیشن محسوب میشوند. برخی دیگر هم وب سایتهای تجارت الکترونیک را نوعی وب اپلیکیشن می دانند زیرا این وب سایتها به ورودی و تعامل کاربر وابسته هستند.
در نتیجه، هر سایتی که از طریق آدرس اینترنتی (URL) در یک مرورگر در دسترس باشد وب سایت است که شامل تمامی وب اپلیکیشنها هم میشود اما اگر بخواهید تمایزی بین «وب سایت» و «وب اپلیکیشن» قائل شوید، هیچ اجماع نظر مشخصی برای تعیین مرز آنها وجود نخواهد داشت.
وب اپ، همان وب سایت است؟!
دسترسی به وب اپ از طریق یک آدرس اینترنتی و مرورگر امکانپذیر است، اما قابلیتهای سایت خیلی کمتر از وب اپلیکیشن می باشد. پس نباید تصور کنید این دو مورد یکسان هستند. مثلا شما در یک سایت عادی صرفا میتوانید مقاله بخوانید و نظرتان را منتشر کنید. اما در یک وب اپلیکیشن، میتوانید مقاله بخوانید، مقاله منتشر کنید، نظر کاربران را مدیریت کنید و… . مثلا نسخه وب واتساپ که دقیقا مشابه اپلیکیشن به شما اجازه ارسال و مدیریت پیامها را میدهد. به دلیل وجود همین قابلیتهای مختلف و زیاد است که در نسخه پیشرفته فروشگاه ساز پرتال، ما علاوه بر یک وب سایت کامل به کاربرانمان یک نسخه وب اپ هم ارائه خواهیم داد.
آیا وب اپ مثل اپلیکیشن، آیکون اختصاصی دارد؟!
با توجه به اینکه وب اپها نصبی نیستند، خیر! اما قادر خواهید بود بعد از ورود کاربر به وب اپلیکیشن، از او بخواهید از طریق گزینهای که مرورگر در اختیارش قرار میدهد، آیکون آن را به صفحه تلفن همراهش اضافه کند. اگر کاربر این کار را انجام دهد، از این به بعد آیکون وب اپ شما را در کنار دیگر برنامههایش مشاهده میکند. این قابلیت برای کاربران رایانه هم وجود دارد. بعد از انتخاب گزینه مورد نظر در مرورگر، میتوانند آیکون وب اپ شما را مثل بقیه برنامههای نصبی در صفحه دسکتاپ مشاهده کنند.
تفاوت بین اپلیکیشن و وب اپلیکیشن چیست؟
یک اپلیکیشن در حالت آفلاین و بدون اینترنت قابل اجرا است، اما برای استفاده از وب اپ حتما باید به اینترنت متصل شوید. علاوه بر این، تفاوت مهم دیگر این است که میتوانید برای ورود به وب اپ با مرورگر هم اقدام کنید! این یعنی فرقی ندارد تلفن همراهتان اندروید باشد یا آیفون، در هر حالت با وارد کردن آدرس آن در مرورگر وارد صفحهای مشابه به یک اپلیکیشن میشوید. این در حالی است که در عین حال میتوانید آن را مثل یک اپلیکیشن هم روی تلفن همراه داشته و با کلیک روی آیکونش، واردش شوید. اما اپلیکیشن از طریق مرورگر قابل اجرا نیست.
آیا اپلیکیشن بهتر از وب اپ است؟!
اگر شما قصد دارید یک اپلیکیشن بسازید، باید هزینههای بسیار زیادی را متحمل شوید. هزینههایی که احتمالا میتوانید آنها را برای بازاریابی، «بازاریابی اینترنتی» و گسترش کسب و کارتان صرف کنید. پس در این شرایط و مخصوصا وقتی این اطمینان را دارید که یک وب اپ میتواند به راحتی پاسخگوی نیاز شما و کاربرانتان باشد، احتمالا انتخاب بهتر ساخت وب اپ است. با توجه به این توضیحات، اینکه وب اپلیکیشن بهتر است یا اپلیکیشن، به این برمیگردد که شرایط کسب و کار شما به چه صورت است؟ چقدر بودجه دارید؟ اصلا قرار است برای چه چیزی اپلیکیشن بسازید؟
البته باید در نظر بگیرید که ممکن است اصلا کسب و کار شما هم به وب اپ نیاز داشته باشد و هم اپلیکیشن! مثلا همین حالا در ایران با توجه به محدودیتهایی که آیفون برای کاربران ایران به وجود آورده، برخی کسب و کارها برای کاربران ios و چند سیستم عامل کمتر محبوب مثل لینوکس وب اپ ساخته و همینطور برای کاربران اندروید هم اپلیکیشن اندروید.
شباهتهای بین وب اپلیکیشن و وب سایت
شباهت بسیاری بین وب اپلیکیشنها و وب سایتها وجود دارد:
هر دو به اتصال اینترنت نیاز دارند و با وارد کردن URL در مرورگر قابل دسترسی هستند.
میتوان از آنها روی دستگاههای مختلف (مانند تلفن همراه و رایانه رومیزی)، انواع سیستمعاملهای مختلف (مانند، اندروید، iOS، ویندوز) و مرورگرها (مانند فایرفاکس، سافاری) استفاده کرد.
عموما زبانهای برنامهنویسی اصلی که برای ساخت وب سایتها و وب اپلیکیشنها استفاده میشوند، یکسان هستند (برخلاف اپلیکیشنهای موبایل که از زبانهای کاملا متفاوتی استفاده میکنند).
در حقیقت میتوان گفت که در مقایسه وب اپلیکیشن با وب سایت، بیشتر جزئیات یکسان بوده و تفاوتها خیلی جزئی هستند.
چه تفاوتی بین این دو وجود دارد؟
ارائه یک پاسخ واضح آسان نیست اما چند تفاوت رایج بین یک وب سایت سنتی و وب اپلیکیشن وجود دارد.
کارایی
وب اپلیکیشنها کارایی بیشتری نسبت به یک وب سایت ساده دارند. برنامههای تحت وب برای ارائه یک هدف کاربردی مانند پردازش، ذخیره و دستکاری دادهها، برقراری ارتباط، تولید و ویرایش محتوای بصری یا ارائه تجربیات تعاملی (مانند بازی)، ساخته شدهاند. این گونه تصور کنید که وب سایت مانند یک کتاب است، در حالی که وب اپلیکیشن بیشتر شبیه ماشین می باشد که بر اساس رفتار کاربر، وظایف و اقداماتی را انجام خواهد داد.
تعامل کاربر
واضحترین تفاوت بین وب اپلیکیشن و وب سایت در میزان تعامل کاربر بستگی دارد. کاربر میتواند با یک وب اپلیکیشن تعامل داشته باشد. وب اپلیکیشنها ورودی دریافت میکنند و خروجی پویایی را بر اساس اقدامات کاربر ارائه میدهند. در برخی موارد، یک برنامه تحت وب ممکن است بدون ورودی کاربر هیچ کاری انجام ندهد. به عنوان مثال یک سند خالی گوگل داک را در نظر بگیرید، تا زمانی که کاربر چیزی تایپ نکند، اتفاقی نمیافتد.
وب سایتها بیشتر جنبه اطلاعرسانی دارند. آنها محتوایی را ارائه میدهند که کاربران صرفا آن را بخوانند اما کاربر نمیتواند مستقیماً آنچه را روی صفحه میبیند تغییر دهد و با آن تعامل ایجاد کند.
زبانهای برنامهنویسی
وب سایتها تقریباً همیشه با HTML و CSS نوشته میشوند و جاوا اسکریپت برای افزودن عناصر پویا به صفحات وب، به کار می روند. در توسعه وب اپلیکیشن، همچنان از HTML و CSS به عنوان پایه استفاده میشود اما توسعهدهندگان برای ایجاد برنامههای تحت وب پویا با قابلیتهای پیچیدهتر، از دامنه گستردهتر زبانهای برنامهنویسی استفاده می کنند.
توسعه دهندگان می توانند تمام این کارها را با جاوا اسکریپت انجام دهند، شاید کد بکاند خیلی با یک وب سایت سنتی تفاوت نداشته باشد ولی با این حال، وب اپلیکیشنها ممکن است از زبانهایی مانند پایتون، سیشارپ، PHP، تایپاسکریپت، جاوا و روبی استفاده کنند که بستگی به سطح و نوع عملکرد مورد نیاز دارد.
ابزارها و فریمورکهای اضافی
وب سایتها و وب اپلیکیشنها اغلب با کمک ابزارهای دیگری فراتر از زبانهای برنامهنویسی پایه آنها ساخته میشوند. اغلب وب سایتها از سیستم مدیریت محتوا (CMS) استفاده میکنند که انتشار و ویرایش محتوا را بدون نیاز به کدنویسی امکانپذیر می کند.
سیستمهای مدیریت محتوای رایج عبارتند از: وردپرس، جوملا، پرستاشاپ
وب اپلیکیشنها ممکن است از فریمورکها و کتابخانههایی استفاده کنند که قابلیتهای زبانهای برنامهنویسی را گسترش دهند یا ساخت و استقرار عناصر خاصی را سادهسازی نمایند.
فریمورکهای محبوب وب اپلیکیشن عبارتند از:فریمورکهای جاوا اسکریپت (بهعنوان مثال React، Vue، Angular)، فریمورکهای PHP (بهعنوان مثال Laravel)، فریمورکهای پایتون (Django، Flask)، Ruby on Rails (توسعهیافته بر اساس زبان برنامهنویسی روبی)
هزینه و زمان راهاندازی
وب سایتها از نظر فنی سادهتر هستند و در نتیجه راهاندازی آنها سریعتر و ارزانتر است. HTML و CSS دو مورد از آسانترین و شناختهشدهترین زبانهای برنامهنویسی هستند که نوشتن کد برای راه اندازی یک وب سایت ایستا با آنها تقریبا ساده است.
استفاده از یک سیستم مدیریت محتوا (CMS) حتی ارزانتر و سریعتر می باشد. راهاندازی کامل وب سایت با یک CMS در عرض چند ساعت قابل انجام است. ایجاد وب اپلیکیشنها به کار و تخصص بیشتری نیاز دارد. بنابراین، راهاندازی یک وب اپلیکیشن نسبتا زمان بیشتری میبرد و نیازمند توسعهدهندگانی با مهارت بالاتر است که به معنای هزینه بیشتر است.
امنیت
وب اپلیکیشنها میتوانند بیشتر در معرض نقض امنیتی و آسیبپذیری باشند. به دلیل تعامل بالای کاربران با وب اپلیکیشنها احتمال بیشتری وجود دارد که کاربران به دادههای حساس دسترسی پیدا کرده یا کدهایی را وارد سایت می کنند که به سایت یا کاربران دیگر آسیب برسانند.
اما، وب سایتها آسیب پذیری های کمتری جهت تزریق کدهای مخرب دارند، به خصوص اگر از یک اتصال امن HTTPS استفاده کنند. این بدان معنا نیست که تمامی وب اپلیکیشنها در معرض هک و دستکاری هستند بلکه صرفا هنگام ساخت یک وب اپلیکیشن، باید به امنیت آن توجه بیشتری داشته باشید.
قابلیت دیده شدن و کشف پذیری
وب سایتهای ایستا و سنتی در گوگل نسبتا رتبه بهتری کسب میکنند زیرا ساختار ساده یک صفحه HTML برای گوگل قابل فهم تر است. اپلیکیشن های تحت وب به خصوص برنامههای پویا و تعاملیتر، معمولا در موتورهای جستجو کمتر دیده میشوند. برای مثال، بررسی برنامههای تکصفحهای (SPAs) به دلیل نحوه استفاده از جاوا اسکریپت جهت نمایش پویای محتوا، برای موتور جستجویی مانند گوگل بسیار سخت است.
این به معنی قابل کشف نبودن وب اپلیکیشنها نیست. برنامههای تحت وب ایستا () درست مانند وب سایتهای معمولی به راحتی رتبهبندی خواهند شد.
وب اپلیکیشن های پیش رونده (Progressive Web Apps – نسخه ارتقا یافته و کارآمدتر یک وب سایت معمولی) میتوانند در فروشگاههای بزرگ اپلیکیشن منتشر شده و برای سئو بهینه سازی شوند. این یک ویژگی جذاب خواهد بود که برای وب سایت استاتیک و ساده امکانپذیر نیست.
بین وب سایت و وب اپلیکیشن کدام برای شما مناسب است؟
برای جواب به این سوال می توانید ازموارد زیر کمک بگیرید مورد های گفته شده طبق خواسته های شماست.
اگر می خواهید پروژه شما یک وب سایت باشد باید:
عمدتا پروژه شما شامل محتوای ثابت است که کاربر بدون کمترین تعامل، آن را دریافت خواهد کرد.
قصد دارید آن را با هزینه کمتر و در زمان کوتاهتری راهاندازی کنید.
نیاز به هیچ ویژگی پیچیده خاصی ندارید.
پیشبینی این را دارید که سئو کانال اصلی یافتن پروژه شما می باشد.
اگر یک وب اپلیکیشن می خواهید باید :
پروژه شما ماهیت تعاملی بیشتری با کاربران داشته باشد.
بودجه و تخصص لازم برای ساخت ابزارها با زبانها و فریمورکهای تخصصی را دارید.
آماده استفاده از انواع کانالهای دیگری به جز سئو برای جذب کاربر هستید.
وب ویو چیست؟ چه تفاوتی با وب اپلیکیشن دارد؟
حالا که تا اینجای مقاله با ما همراه بودید، شاید بد نباشد توضیحی هم در مورد وب ویو یا همان (webview) بدهم. به جز ساخت اپلیکیشن اختصاصی و وب اپلیکیشن، شما یک راهکار دیگر هم برای ایجاد اپلیکیشن موبایل دارید. در واقع وب ویو یک نسخه از وب سایت شماست که در قالب یک اپلیکیشن به کاربر عرضه میشود! به زبان ساده، بر عکس اپلیکیشن که باید به شکل اختصاصی تمامی بخشهایش کدنویسی شود، در وب ویو اپلیکیشن شما یک نسخه از خود وب سایت شما می باشد و ظاهر آن به شکل اختصاصی نوشته نشده. پس اگر قصد دارید یک اپلیکیشن برای کسب و کارتان داشته باشید و در عین حال هزینه زیادی هم برای آن نپردازید، این انتخاب بهتری برای شماست! نکته مثبت اینجاست که بعد از ساخته شدن نسخه وب ویو، دقیقا مثل یک اپلیکیشن عادی میتوانید فایل آن را به کاربر بدهید یا در مارکتها منتشر کنید تا اینکه آن را روی تلفن همراه خودش نصب کند.
مزایای webview
هزینه بسیار اندک، ساخت و آمادهسازی سریع، قابلیت انتشار در مارکتها.
معایب webview
قابلیتهای کمتر نسبت به اپلیکیشن، به شدت محدود در ایجاد تغییرات جدید.
بالاخره از کدام روش ساخت اپلیکیشن استفاده کنیم؟
حالا همه این موارد ذکر شده، در نهایت انتخاب کدام بهتر است؟ وب اپلیکیشن بسازیم، اپلیکیشن اختصاصی یا webview؟
اپلیکیشن اختصاصی، بیشتر به درد افرادی میخورد که قصد ساخت یک پلتفرم جداگانه دارند. مثلا اگر هدفتان این است که یک اپلیکیشن با قابلیتهایی مثل انتشار آگهی توسط کاربران قابلیت سفارش محصول و دریافت خلافی خودرو، خواندن کتابهای الکترونیکی و… بسازید، این انتخاب خوبی برای شماست. همینطور اگر کسب و کار بزرگی داشته و نیاز دارید قابلیتهای اپلیکیشنتان از قابلیتهای وب سایت بسیار بیشتر است، اپلیکیشن اختصاصی انتخاب خوبی است.
وب ویو، برای زمانی است که از اپلیکیشنتان انتظار زیادی نداشته و تمامی چیزی که از آن میخواهید، در وب سایت هم وجود دارد. مثلا اگر در وبلاگ سایتتان مقالههای زیادی دارید و صرفا میخواهید کاربران راحتتر به مقالات دسترسی پیدا کنند، وب ویو انتخاب خوبی برای آن ها است.
وب اپلیکیشن برای زمانی مناسب است که شما به اندازه یک اپلیکیشن اختصاصی از برنامهتان انتظار ندارید، از طرف دیگر هم دوست ندارید برنامه به اندازه یک وب ویو ساده باشد. همینطور برای وقتی که میخواهید درگیر سیستم عامل متفاوت کاربران نشوید. مثلا نگران این نباشید که بعضی از کاربران تلفن همراه اندروید دارند، بعضی دیگر IOS، بعضی دیگر لینوکس و… . ولی به راحتی بتوانید با انتشار یک لینک، همه آنها را به سمت پلتفرمی ببرید که بدون نگرانی کاربران از آن استفاده کنند.
سخن پایانی
در این مقاله ابتدا فهمیدیم که وب اپ چیست، وب سایت چیست، سپس تفاوت اپلیکیشن با وب اپ و همچنین با وب ویو آشنا شدیم. در آخر متوجه شدیم که کدام یکی برای کسب و کار ما مناسب است. پیشنهاد می کنیم که اگر به این مقاله علاقه داشته اید می توانید به مقاله انواع وب سایت مراجعه کنید. چنانچه تمایل دارید برای خود یا کسب وکار خود وب سایت داشته باشید تیم ویانا وب برای شما انجام می دهد.